ὁ Τρωϊκός μύθος ἀνεπτύχθη ὑπὸ τῆς Γνώσεως ὡς τὸ κατ' ἐξοχὴν κοσμογονικὸν δόγμα.

Εἴπομεν πρότερον, ὅτι ὑπὸ τὸν Ὅμηρον κρύπτεται ὁ ᾿Αλέξανδρος• ὁ Τρωϊκός μύθος ἀνεπτύχθη ὑπὸ τῆς Γνώσεως ὡς τὸ κατ' ἐξοχὴν κοσμογονικὸν δόγμα• εἶναι γνωσταί αἱ περὶ τούτου ἀλληγορίαι τοῦ Ἡρακλείδου, τοῦ Ψελλοῦ, τοῦ Τζέτζου, τοῦ Γρηγορᾶ, τοῦ Πλήθωνος καὶ τοσούτων ἄλλων, ἐν αἷς οἱ μὲν Έλληνες παρίστανται ὡς ἄγγελοι πολεμοῦντες τοὺς δαίμονας Τρῷας πρὸς ἀπολύτρωσιν τῆς παρ’  αὐτοῖς κρατουμένης Ελένης, ἤ Σοφίας• οἱ μῦθοι οὗτοι ἐπανάγουσιν εἰς τοὺς Καβείρους, Διοσκούρους, τὸν φωτεινὸν καὶ σκοτεινὸν, μετὰ τῆς ἀδελφῆς των, ὡς καὶ εἰς τὸν λευκοφόρον ἅγιον Γεώργιον, και μαυροφόρον ἅγιον Δημήτριον, τοὺς ὁμοίως ἁρπάζοντας καὶ ἀνακομίζοντας τὴν ῾Ελένην, καὶ εἰκονίζοντας τὴν αἰώνιον πάλην τοῦ χειμῶνος πρὸς τὸ θάλπος, τοῦ ὕδατος (δράκοντος) πρὸς τὸ πῦρ (ἡλιακὴν ἀκτῖνα, ἤτοι λόγχην τοῦ ἁγίου Γεωργίου) Οὕτω καὶ ὁ Νόννος παριστᾶ τοὺς μέλανας Ἰνδοὺς λατρεύοντας μόνον τὸ ὕδωρ, καὶ ἀντικειμένους εἰς τὴν ἀνάπτυξιν τῆς ἀμπέλου, ἀπαιτούσης ἡλιακὸν θάλπος.

Μεσαιωνική Βιβλιοθήκη - Ζ΄ Τόμος. Κ.Ν. Σάθας (Σελ. 93)