Κοτζαμπάσηδες, οι μεγαλύτεροι εχθροί των Ελλήνων.

Κοτζαμπάσηδες, οι μεγαλύτεροι εχθροί των Ελλήνων.

Χαρακτηριστική είναι η περιγραφή των προεστών ὑπὸ τοῦ Θόρντον (Thornton , Thomas.   État actuel de la Turquie: Tome ΙΙ  Paris, 1912, Ρ. 186, 1963): «Οι Έλληνες έχουσιν τους μεγαλυτέρους εχθρούς των παρ' αυτοίς. Οὗτοι δὲ εἰσὶν οι κοτζαμπάσηδες, ελληνικής καταγωγής, κυλιόμενοι προ τῶν ποδῶν τοῦ Τούρκου, φορολογούντας σκληρότατα ἐκείνους οὓς ώφειλον ν' ἀγαπῶσι καὶ παρηγορώσιν. Ένεκα της αναιδείας, τῆς ἀγερωχίας, καὶ τῆς ἐξόχως χαρακτηριζούσης αυτούς ταπεινοφροσύνης έναντι του τυράννου, έθηκαν όρια μεταξύ εαυτών και του ελληνικού λαοῦ, τὸ ἐκτεθηλημένον τούτο γένος ἔχει όλα τα ελαττώματα των δούλων. Ἐν τοῖς ναοῖς κατέχουσι την παρὰ τῷ ἐπισκοπικό θρόνο έδραν, και αναπτύσσοντες φαρισαϊκήν υπεροψίαν, ἀρέσκονται εξαγοράζοτες ελεεινήν πρωτοκαθεδρίαν αντί τῆς εὐδαιμονίας των συμπατριωτών των. Υπό την μάχαιραν του Τούρκου ὁ Ἕλλην εἶνε δούλος, ὑπὸ τὴν δύναμιν όμως τοῦ συμπατριώτου του ἀπογυμνοῦται, ὧν ἑκατοντάκις δυστυχέστερος.