ΒΥΖΑΝΤΙΟΝ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ. ΝΟΜΟΣ ΚΑΙ ΥΠΗΚΟΟΤΗΣ ΕΙΣ ΤΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΝ ΡΩΜΑΪΚΟΝ ΚΡΑΤΟΣ

 

ΒΥΖΑΝΤΙΟΝ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

ΝΟΜΟΣ ΚΑΙ ΥΠΗΚΟΟΤΗΣ ΕΙΣ ΤΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΝ ΡΩΜΑΪΚΟΝ ΚΡΑΤΟΣ

Παν. Μαρίνης

Είναι γνωστόν ότι οι Έλληνες αποτελούν εθνότητα, ως εθνότης αντιμετωπίζονται υπό της ιστορίας και οι συνθήκαι ιδρύσεως του νεοελληνικού Κράτους, ως εθνικόν κράτος το δέχονται, και ουχί ως διάδοχον ή κατάλοιπον, και οιωνεί διεκδικητής της κληρονομιάς, πολυεθνούς τινός αυτοκρατορίας. Είναι επίσης γνωστόν ότι, οι Έλληνες δεν αποτελούν μόνον εθνικήν φυλήν, αλλά και ανθρωπολογικήν φυλήν, κλάδου της Μεσογειακής ως τοιαύτης ανθρωπολογική συνέχεια διεκδικεί σήμερον η Ελλάς το όνομα της Μακεδονίας ή στηρίζει τα δικαιώματά της επί της Θεσσαλονίκης. Η Ελληνική φυλή έζησε και έδρασε επί χιλιετίας εις πόλεις – κράτη, ενώ κατά την Ελληνιστικήν εποχήν απετέλεσε τον κυρίαρχον λαόν των πολυεθνών Ελληνιστικών κρατών. Κατά τους χρόνους της αυτοκρατορίας, αποτελεί και πάλι τον κύριον λαόν εις εν μέγα και πολυεθνές κράτος, δημιουργηθέν υπό της Ρώμης, πόλεως περιφερειακής του Ελληνικού πολιτισμού, η οποία και ανήκει εξ ολοκλήρου εις αυτόν, ανθρωπολογικώς, πολιτιστικώς και θρησκευτικώς. Ως ενότης ανθρωπολογική και εθνική ανίσταται εκ νέου ο Ελληνισμός κατά τον αγώνα της Παλιγγενεσίας, με αποτέλεσμα την δημιουργίας του Νέου Ελληνικού Κράτους. Τι συνέβη όμως κατά τον Μεσαίωνα, κατά την εποχήν του Ανατολικού Ρωμαϊκού, Κράτους, το οποίον σήμερον ονομάζομεν Βυζάντιον;

 Είναι προφανές και εις τους με ειδήμονος ότι, οι βαθείες αλλαγαί εις τα ήθη, την ζωήν και τους πολιτειακούς θεσμούς αντανακλούν βαθειάν τινα αλλαγήν εις το σώμα της κοινωνίας, αλλαγήν καθολικήν. Πώς οι Αθήναι, από πόλις της φιλοσοφίας, των γραμμάτων, των τεχνών, του εμπορίου, καθίστανται θλιβερά πολίχνη, «όπου παραμένει μόνον ο Υμμητός και το μέλι;» Πώς η Ελλάς και η Μικρά Ασία μετεμορφώθησαν, από κέντρο του διεθνούς εμπορίου και πλούτου, εις περιοχές πρωτογόνου γεωργίας; Πώς ο κλασσικός άνθρωπος, του οποίου πρώτον μέλημα ήτο η πρωτοκαθεδρία του Νόμου και οι πολιτειακοί θεσμοί, και ο οποίος διεξήγε συνεχείς αγώνας διά την εγκαθίδρυσιν του αρίστου πολιτεύματος, εξέπεσεν εις της πρακτικής των Βυζαντινών συνωμοσιών, τις τυφλώσεις, τους ευνουχισμούς, τους δημόσιους φόνους; Πώς εξέπεσε να διοικείται από έναν αθέμιστον αυτοκρατορικόν θρόνον, όπου αναρριχώνται μετεωρικώς πρώην καθαριστές των σταύλων, και όπου ο αυτοκράτωρ καταργεί και την τελευταίαν νομικήν του δέσμευσιν, δηλαδή να μη νυμφεύεται πρώην δεδηλωμένας πόρνας; Πώς ο κλασσικός άνθρωπος, ο πρώτος και μόνος ανακαλύψας την επιστήμην, καθίσταται θλιβερός αιγοβοσκός, μή ενθυμούμενος ο ίδιος, και εις τον οποίον ουδείς εκ των ταγών του αναφέρει, την καταγωγής του; Εις την μακράν πορείαν της εκπτώσεως του έθνους, σημειούμεν ότι περί τα τέλη του 19ου αιώνος, οι κάτοικοι του Κάστρου, πρώην και νυν ιεράς πόλεως των Δελφών, επίστευαν ότι οι αρχαιότητες ήσαν έργα των Φράγκων, και δι' αυτό «πηγαίνουν και τα μελετούν οι Μυλόρδοι».

Αυτή η βαθειά και άρδην αλλαγή δεν σημαίνει τίποτε ολιγότερον από την ολικήν εθνοκτονίαν, την οποίαν υπέστη ο Ελληνισμός, και την γενομένην προσπάθειαν διά να ενταχθή εις μίαν νέαν εθνότητα.

ΒΥΖΑΝΤΙΟΝ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

ΝΟΜΟΣ ΚΑΙ ΥΠΗΚΟΟΤΗΣ ΕΙΣ ΤΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΝ ΡΩΜΑΪΚΟΝ ΚΡΑΤΟΣ.  Παν. Μαρίνης

 Ας σταθώμεν επ' ολίγον εις την έννοιαν της εθνοκτονίας. Εθνοκτονία δεν σημαίνει ότι καταστρέφεται βιολογικώς μία φυλή, εν έθνος, αλλ' ότι οι κατακτηται ή επικυρίαρχοί της, θεωρούν το σύνολον του πολιτισμού της, δηλαδή των ηθών, των εθίμων, της θρησκείας, των γυμναστικών αγώνων ή εν άλλαις λέξεσιν, το σύνολον της «κουλτούρας, αυτής της φυλής, ότι είναι κακόν. Οι επικυρίαρχοι συγχωρούν την βιολογικήν ύπαρξιν της φυλής, εφ' όσον εξαλειφθή η γηγενής "κουλτούρα" και αντικασταθή με την ιδικήν των. Η φρικιαστική αυτή αντίληψης και αντιμετώπισις των κατακτηθέντων υπό των επικυριάρχων, αποτελεί το άνθος, το απαύγασμα της έννοιας και το πραγματικών περιεχόμενον της απεχθούς λέξεως «ρατσισμός». Οποία αντίθεσης με την Ελληνοπρεπή συμπεριφοράν του Αλέξανδρου, όταν προήλαυνε και κατέκτα της χώρας των βαρβάρων! Εις το σημείον αυτό, ανακύπτει το ερώτημα: Ποιοί είναι οι επικυρίαρχοι, οι επιβάλοντες την εθνοκτονίαν του κλασσικού Έλληνα; ποία η εθνικότης των; Υπάρχουν διάφοροι τρόποι προσεγγίσεως του θέματος θα επιλέξωμεν αυτόν της εξετάσεως αψευδών κριτηρίων, ως οι Νόμοι και η υπηκοότης. Γράφει ο Spengler εις το γνωστόν έργον του "Η παρακμή της Δύσεως «Ο Νόμος, εις τον κλασσικόν κόσμον, είναι νόμος κατασκευασμένος από πολίτας διά πολίτας και προϋποθέτει ότι το κράτος μορφοποιείται ως η πόλις, αυτή δε η βασική μορφή δημοσίας ζωής οδήγησε εις την έννοιαν του προσώπου, ως ταυτιζομένη με την έννοιαν του ανθρώπου, ο οποίος προστιθέμενος εις άλλους ομοίους του, συναποτελεί το σώμα του κράτους. Από αυτό το γεγονός ανεπτύχθη η κλασσική αντίληψις περί κόσμου και εδημιούργησε το συνολικόν οικοδόμημα του κλασσικού Νόμου. Το "πρόσωπου" είναι μία έννοια ειδικώς κλασσική, έχει δε νόημα και αξίαν μόνον εντός της κλασσικής αντιλήψεως περί κοινωνίας. Εκαστον άτομον είναι εν σώμα, ανήκον εις το σύνολον της πόλεως εις αυτό αναφέρεται ο νόμος της πόλεως. Η κλασσική θρησκεία ήτο καθ' ολοκληρίαν κρατική -   θρησκεία, εν τη εννοία ότι δεν υπήρχεν ουδεμία διαφορά εις την πηγήν εκπορεύσεων των Νόμων των αφορώντων τα ατομικά και κρατικά ζητήματα αφ' ενός, και των ρυθμιζόντων τα θεία, αφ' ετέρου. Εις αμφοτέρας τις περιπτώσεις, πηγή των Νόμων, οι οποίοι είναι ακριβείς και ορισμένοι, είναι το εκάστοτε νομοθετικόν σώμα της πόλεως. Αποτελεί γεγονός υψίστης σημασίας διά την κλασσικήν νομολογίαν ότι, είναι αυτή πάντοτε το προϊόν της αμέσου δημοσίας εμπειρίας», Κατά την υστέραν εποχήν της αρχαιότητας 3 (0 έως + 500), εις την Μέσην Ανατολήν έλαβε χώραν μία σημαντική αλλαγή. Ενεφανίσθησαν οι κοσμοπολίτικαι θρησκείαι ή, κατά των Spengler, "έθνη Αραβικού τύπου». Τα έθνη τοιούτου τύπου αποτελούνται από την κοινότητα των πιστών. Και εις μέν το κλασσικόν έθνος, οι άνθρωποι κατέχουν την υπηκοότητα από γεννήσεως και βάσει των νόμων της φυλής του έθνους. Αντιθέτως, εις των έθνος Αραβικού τύπου, εισέρχονται δια συγκεκριμένης ιερουργικής πράξεως, της περιτομής διά του Εβραίους, της βαπτίσεως διά τους Μανδαίους και τους Χριστιανούς, κλπ. Κατά την Ταλμουδικήν του περιόδον, το Ιουδαϊκόν έθνος εισέρχεται, και αυτό, εις αυτήν την ομάδα εθνών Αραβικού ή κοσμοπολίτικου τύπου. Εφεξής, μόνον όποιος ανήκει εις την Εβραϊκήν πίστιν, ανήκει και εις το Ιουδαϊκόν έθνος, και θα ήτο βλασφημία να δεχθεί κάποιος εξ αυτών, άλλον διαχωρισμόν. Ενώ η κλασσική θρησκεία είναι θρησκεία της πόλεως, η θρησκεία «Αραβικού τύπου» (ή κοσμοπολίτικη θρησκεία) είναι χαρακτηριστικώς άνευ έδρας, καθότι αναπτύσσεται εις της μεγαλουπόλεις της υστέρας εποχής. Άλλα χαρακτηριστικά των κοσμοπολίτικων θρησκειών είναι ότι: Περιγράφονται υπό μικρού συνόλου δογματικών προτάσεων στο «πιστεύω» των», αντιλαμβάνονται την ιστορίαν ως έχουσαν βραχείαν και γραμμικήν πορείαν, έχουν σωτηριολογίαν, επιπτολογίαν, καλόν και κακών, επεκτείνονται δε προσηλυτιστικώς πράγμα αδιανόητον δια την κλασσικήν θρησκείαν. Ἀλλ' ας επιστρέψωμεν εις τον Spengler.(4) «Οι χριστιανοί εξ αρχής εθεωρούν  αυτούς ως εν έθνος Αραβικού τύπου", και οι άλλοι τους εθεώρουν ως τοιούτους, οι Ιουδαίοι εθεωρούν την απόσχιση των ως εσχάτην προδοσίαν, οι Έλληνες εθεώρουν την προσηλυτιστικήν διείσδυσιν των άλλων εις τας κλασσικάς πόλεις ως εισβολήν και κατάκτησιν, ενώ οι Χριστιανοί, από την πλευράν των, εχαρακτήριζαν όλους τους άλλους, με μειωτικήν διάθεσιν, ως τα έθνη. Όταν αποσχίσθησαν (από τον κεντρικόν Χριστιανικόν κορμόν, οι Νεστοριανοί και οι Μονοφυσίται, εγεννήθησαν αυχί απλώς νέαι Εκκλησίες, αλλά νέα έθνη. Αυτή η εθνική συνείδησης προέρχεται από την ειδικήν και απολύτως ορισμένην κοσμοθεωρίαν είναι όθεν προφανές ότι, εν κράτος 'Αραβικού τύπου είναι αρρήκτως συνδεδεμένου με την έννοιαν της ορθοδοξίας. Ως ολόκληρα κράτη, προσεχώρησαν η Αδιαβηνή εις τον Ιουδαϊσμόν, η Οσροηνή εις τον Χριστιανισμόν και η Αρμενία εις τον Μονοφυσιτισμόν. Έκαστον των αναφερθέντων συμβάντων εκφράζει το γεγονός ότι το κράτος ταυτίζεται με την ορθόδοξον κοινότητα, ως νομικόν πρόσωπον. Οι Χριστιανοί, οι διαβιούντες εις τα Ισλαμικά κράτη, οι εν Περσία Νεστοριανοί και οι εν τω Βυζαντινώ κράτει Εβραίοι, δεν ανήκουν είς το καθ' έκαστα κράτος, και ως «άπιστοι» δεν θα ηδύναντο επ' ουδενί να ανήκουν(9). Ιδού λοιπόν ο λόγος για τον οποίον ακολουθούν ιδικήν των νομοθεσίαν». Εις άλλον εδάφιον 10 αναγιγνώσκομεν: «Ο νόμος της πόλεως έχει μετατραπή εις νόμον των κοινοτήτων κοινής πίστεως. Εις αυτάς τας κοσμοπολίτικας κοινότητας, εν πνεύμα, μια κοινή γνώσις και κατανόησης του συνόλου της αληθείας, συγκολλά τους πιστούς εις μιαν ενότητα βουλήσεως και δράσεως, δηλαδή εις εν νομικόν πρόσωπον 11. Εις τον Χριστιανισμόν, η ιδέα αυτή υπάρχει ήδη εις την αρχικήν κοινότητα της Ιερουσαλήμ, και αντικατοπτρίζεται εις την έννοιαν της θεότητας, της οποίας τα τρία πρόσωπα έχουν ενιαίαν βούλησιν.

 Τουτοτρόπως αλλάζουν οι νόμοι για παράδειγμα, εις την κλασσικήν εποχήν, δια να νυμφευθή της Ρωμαίος μίαν κάτοικος άλλην πόλεον, έδει να υπάρχει μεταξύ των πόλεων νομική ένωσης, το λεγόμενον CONNUBIUM. Εις την υπό εξέτασιν υστέραν εποχήν της αρχαιότητας, εις Ιουδαίος ή Χριστιανός - ασχέτως αν είναι Ρωμαίος, Σύρος ή Αιθίωψ - δεν δύναται να νυμφεφθή μίαν άπιστον, καθότι, διά του νόμου των εθνών Αραβικού τύπου, δεν υπάρχει CONNUBIUM μεταξύ των διαφόρων πίστεων. Εις την Κωνσταντινούπολιν, δύναται τις να νυμφευτεί μίαν Νέγραν, εφ' όσον αμφότεροι είναι ορθόδοξοι Χριστιανοί, αλλ' επ' ουδενί λόγω δύναται να λάβη ως σύζυγον την νέαν της παραπλεύρως οικίας, εφ' όσον αυτή είναι Νεστοριανή. Φυλετικώς δεν διαφέρουν, ανήκουν όμως εις δύο νομικώς διάφορα έθνη. Αυτό το οποίον εσήμαιναν, εις τους χρόνους του Καίσαρος, η ιδιότης του Ρωμαίου πολίτου, αντικαθίσταται τώρα από το Χριστιανικόν βάπτισμα. Και τα δύο σημαίνουν την είσοδον εις το κύριον έθνος, φορέα της κυριάρχου κουλτούρας. Αυτός είναι ο λόγος κατακερματισμού του Νόμου. Έκτοτε οι Νεστοριανοί διοικούνται υπό του MΑΡ SHIMUN, ηγεμόνος και αρχιερέως, οι Εβραίοι εις το Βυζάντιον και εις την Δύσιν διοικούνται από Ραββίνων, οι Χριστιανοί εις την Οθωμανικήν αυτοκρατορίαν υπάγονται διοικητικώς και θρησκευτικώς εις τον Πατριάρχην ο οποίος καθίσταται MILLET-Ι-RUΜ, αλλά και οι κοινότητες Ευρωπαίων, όπου υπάρχουν, αυτοδιοικούνται». Η έννοια του έθνους "Αραβικού" ή κοσμοπολίτικου τύπου είναι εις τας ημέρας μας περισσότερον φανερά παρά ποτέ. Σήμερον ως τα τουρκιστί λεγόμενα, Βαλκάνια, η εθνολογική φυλή των Σέρβων είναι διηρημένη τις δύο. Οι μεν λέγονται Σέρβοι Χριστιανοί ορθόδοξοι οι δε εκφράζουν, αυτό προκαλύμματος και εξωραϊσμού, την ανωτέρω λεχθείσαν κοινωνιολογικήν αλήθειαν. «Η εθνικότης μας είναι Μουσουλμάνος» - Ας παρατηρήσωμεν και την αντίδραση των Νεοελλήνων. Λέγουν τα αδέλφια μας οι Σέρβοι και δεν εννοούν φυσικά ότι οι Σέρβοι είναι φυλετικώς, εθνολογικώς ή ιστορικώς αδελφοί μας. Ένωσαν το ομόδοξον εις το δόγμα της Ανατολικής Χριστιανικής Εκκλησίας. Με την ιδίαν λογικήν, ο κάτοικος της Σύρου είναι δυνατόν να νυμφευθεί μίαν νέαν εκ Σερβίας ή της Ζουλουλάνδης, εφ’ όσον αυτή είναι Χριστιανή ορθόδοξος. Του είναι όμως τυπικώς αδύνατον να νυμφευθεί την γείτονα του νεανίδα, καθότι Ρωμαιοκαθολική. Χρειάζεται προς τούτο μία περίπλοκη διαδικασία αλαξοπιστήσεως και ασπασμού μιας νέας κοσμοθεωρίας, και είναι απολύτως αδιάφορος, δι' αμφοτέρας της κοσμοπολιτικές θρησκευτικές παραλλαγές, ή βούλησις του Ελληνισμού να εύρη βιολογικήν συνέχειαν, με την διαιώνισαν του γεννετικού του υλικού. Πρέπει δε να τονισθή εν παρόδω, η ολέθρια, διά το μέλλον του Ελληνισμού, Χριστιανική αντίληψης περί μοναχικού βίου. Αυτή οδήγησαν εις τας γνωστάς εις όλους τραγελαφικάς καταστάσεις, να υπάρχουν, εις την εποχήν, 200.000 νέοι μοναχοί εις τον Άθωνα, ενώ πέριξ να πολλαπλασιάζονται δίκην κονίκλων οι Τούρκοι, και η Βυζαντινή ηγεσία να αναθέτει την υπεράσπιση του κράτους εις Τούρκους μισθοφόρους.   Εκ των ανωτέρω, και εξ άλλων βεβαίως, στοιχείων, εκφευγόντων των ορίων της παρούσης μικράς πραγματείας, καθίσταται προφανές ότι το Βυζάντιον, ως κράτος κοσμοπολιτικόν, όπου εκυριαρχούν οι κοσμοπολίτικες ιδέες του Χριστιανισμού, του Μωαμεθανισμού και του Ιουδαϊσμού, όχι απλώς επέδρασε δυσμενώς επί του Ελληνικού έθνους, αλλά ολίγον έλλειψε να εξαφανίσει οριστικώς πάσαν έννοιαν εθνικής συνειδήσεως. Το Βυζαντινον κράτος επετέθη με πρωτοφανή μισαλλοδοξίαν και κατέστρεψε τον Ελληνικόν Πολιτισμόν. Το πάθος με το οποίον συνετελέσθη η καταστροφή, η εθνοκτονία του Ελληνισμού, είναι αξιοπερίεργον, και δεν δύναται να αποδοθεί απλώς εις τον έμφυτον ρατσισμόν των κοσμοπολίτικων θρησκειών. Αξιοπαρατήρητον τυγχάνει το γεγονός ότι, ενώ απηνώς εδιώκετο ο Ελληνικός τρόπος ζωής, η Ελληνική αντίληψης του κόσμου και η Ελληνική θρησκεία, εντούτοις εγίνοντο και νομοθετικώς δεκτοί, κοινότητες Ιουδαίων, που διατηρούσαν και τα ήθη και την θρησκεία των. Κύριον μέλημα του Βυζαντίου υπήρξεν, έως και το τέλος, ο αφανισμός του Ελληνικού Έθνους. Κατά τας τελευταίας ημέρας του εξήντλησε τας θνησιμαίας και ελαχίστας δυνάμεις του προς εξόντωσιν του φιλοσοφικού κινήματος των, υπό τον Πλήθωνα, Νεοπλατωνικών το ολετήριον έργον επέπρωτο να ολοκληρωθεί υπό του Μωάμεθ του Πορθητού. Οιοσδήποτε ασχολείται επιστημονικώς με το Βυζάντιον, ιδίως δε οι θεωρούντες εαυτούς ως Έλληνας, είναι απαραίτητον να διαφωτίζουν και εμπλουτίζουν τας έρευνας των διά της μελέτης του κεφαλαιώδους ζητήματος του εθισμού και διά της μελέτης του μεγαλοπολιτικού φαινόμενου της υστέρας αρχαιότητος. Ως διά μαγείας, πολλά δυσχερή, επιστημονικώς, πολιτικώς και εθνικώς, θέματα επικαθορίζονται και δια μέσου του μεσαιωνικού σκότους, προβάλλει το πραγματικών των νόημα.

 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Spengler Οswald (1880-1936)   

2. Der Untergang des Adendlandes

3. Ύστεραι εποχές. Ούτω αποκαλούνται από του Spengler οί αντιστοιχούσαι εις το γήρας μιας κοινωνίας.

4. Ένθα ανωτέρω, σελίς 177

5. Σημείωσις εκτός κειμένου.

6. Είναι ενδιαφέρουσα και αξία προσοχής οι αλλαγές της έννοιας της λέξεως Εκκλησία εις το πλαίσιον των νέων συνθηκών της υστέρας αρχαιότητας. Αντί να χαρακτηρίσει το σύνολον των πολιτών (Εκκλησία του Δήμου), αντικαθίσταται από το κλειστόν δωμάτιον της Εκκλησίας των ομοδόξων.

7. Κατά την ιδικής της, βεβαίως, αντίληψην περί εαυτής (Σημείωσης εντός κειμένου)

8. Με την έννοιαν του υπηκόου (Σημείωσις εκτός κειμένου). Εν άλλους λέξεσι, πρόκειται περί ανεπιθυμήτων, διά τον επικρατούντα «εθνισμόν», προσώπων (Σημείωσης εκτός κειμένου),

10. Ένθα ανωτέρω, σελίς 88

11. Νομικόν πρόσωπον είναι μια συλλογική οντότης, η οποία έχει βούλησην, υποχρεώσεις, και δρα ως μόνος.